Tìm hiểu & đánh giá 4 loại hình Phiên dịch phổ biến nhất hiện nay

9th, May, 2019

Trong ngành ngôn ngữ, có rất nhiều loại hình phiên dịch khác nhau, tùy thuộc vào điều kiện, mục đích và môi trường giao tiếp cụ thể. Tổ chức có nhu cầu phiên dịch cần phải tìm hiểu rõ đặc điểm của từng loại hình để có thể lựa chọn phiên dịch viên và dịch vụ phiên dịch phù hợp nhất với yêu cầu của mình, nhằm đảm bảo chất lượng và hiệu quả công việc tối ưu.

Hãy cùng Expertrans tìm hiểu và đánh giá 4 loại hình phiên dịch phổ biến nhất hiện nay nhé:

1. Dịch đuổi:

Dịch đuổi là gì?

Thông Dịch đuổi hay dịch nối tiếp (consecutive interpreting) là loại hình phiên dịch phổ biến nhất hiện nay.

Theo đó, sau khi người nói kết thúc một câu nói, một đoạn hội thoại hay một đoạn văn, phiên dịch viên có nhiệm vụ phải dịch nối tiếp ngay sau câu nói, đoạn hội thoại hay đoạn văn đó sang một ngôn ngữ khác để cho người nghe có thể hiểu được.

Đánh giá:

Một buổi dịch đuổi sẽ mất rất nhiều thời gian vì ngoài thời gian nghe người nói nói thì còn phải tính luôn cả thời gian dịch của phiên dịch. Trung bình, sẽ mất khoảng 2/3 – 3/4 thời gian nói của người nói. Tuy nhiên, với loại hình này, phiên dịch viên sẽ có thời gian để suy nghĩ, sắp xếp ý và lựa chọn ngôn từ phù hợp để đảm bảo độ chính xác cao nhất.

Yêu cầu cho phiên dịch viên khi dịch đuổi?

Phải có khả năng ghi nhớ trong thời gian ngắn (short-term memory) kết hợp với khả năng ghi chú (take-notes) và hệ thống, sắp xếp các dữ kiện nghe được thì mới truyền tải hết nội dung, thông điệp của người nói.
Chuẩn bị chu đáo về vốn từ vựng, nhất là thuật ngữ chuyên ngành, tìm hiểu trước chủ đề, nội dung và lĩnh vực của buổi dịch,…

Ngoài ra, để đảm bảo tính chính xác khi dịch, thông dịch viên có thể bàn bạc trước với diễn giả để biết được họ sẽ dừng ở đâu, hoặc có thể yêu cầu họ nhắc lại, diễn đạt rõ nghĩa hơn mạch ý tưởng của họ.

Khi nào nên lựa chọn hình thức Dịch đuổi?

Độ dài đoạn dịch và khoảng nghỉ sẽ “tỉ lệ thuận” với mức độ trang trọng của sự kiện. Dịch đuổi phù hợp cho những buổi dịch trong không gian hẹp, ít người tham gia như:

Phỏng vấn
Đào tạo nhân lực
Họp báo
Thuyết trình
Giao dịch thương mại
Tour tham quan nhà máy
…

2. Dịch song song:

Dịch song song là gì?

Thông Dịch song song hay dịch đồng thời, dịch cabin (simultaneous interpreting) là đỉnh cao của các loại hình phiên dịch bởi độ khó nhằn, yêu cầu cao đối với người phiên dịch cũng như hiệu quả ưu việt mà nó mang lại.

Phiên dịch viên sẽ ngồi trong một cabin cách âm, nghe người nói qua tai nghe rồi dịch sang một ngôn ngữ khác song song với ngôn ngữ được nghe vào micro để người nghe hiểu. Phiên dịch viên cần có sự hỗ trợ của các thiết bị như headphone, micro,… nhằm đảm bảo việc nghe – nói tốt và không bỏ sót bất kỳ thông tin quan trọng nào.

Đánh giá

Với hình thức này, cả người nói, người dịch đều sẽ nói đồng thời cùng nhau và người nghe sẽ tiếp nhận thông tin cùng lúc đó. Nhờ đó, tốc độ buổi làm việc, cuộc họp, hay hội thảo,… sẽ được đảm bảo và diễn ra đúng theo khung thời gian của nó. Tuy nhiên, dịch song song sẽ không cho phép phiên dịch viên có thời gian suy nghĩ, lựa chọn và sắp xếp từ ngữ, đòi hỏi người dịch phải có trình độ rất cao.

Yêu cầu cho phiên dịch viên khi Dịch song song?

Phiên dịch viên phải giàu kinh nghiệm dịch song song, tối thiểu 5 năm.
Cần có khả năng ứng biến nhanh nhẹn.
Thành thạo ít nhất 2 ngôn ngữ ở trình độ cao, biết sắp xếp và bố trí các từ/ cụm từ phù hợp với tốc độ nhanh nhất, vì bản chất dịch song song không cho người dịch có thời gian để suy nghĩ hay lựa chọn từ ngữ.
Ngôn từ phải được trữ sẵn trong “kho tàng” kiến thức của họ.

Khi nào nên lựa chọn hình thức Dịch song song?

Dịch song song phù hợp với những buổi dịch mang tính chất quan trọng, cần diễn ra nhanh, liên tục với lượng người tham gia lớn như:

Hội nghị, hội thảo chuyên đề
Hội nghị online/ qua điện thoại
Truyền hình trực tiếp
Cuộc họp cổ đông, hội đồng quản trị
Bài giảng trên lớp
Phiên tòa
…

3. Dịch tiếp sức:

Dịch tiếp sức là gì?

Phiên dịch tiếp sức (relay interpretation) tương tự như phiên dịch song song nhưng lại phức tạp hơn. Phiên dịch viên sẽ không chỉ dịch một mà phải dịch số lượng ngôn ngữ nhiều hơn hai.

Ví dụ, hội nghị có đại biểu của 4 nước Việt Nam, Lào, Campuchia, Mỹ thì sẽ có 3 cabin dịch tiếp sức, dùng tiếng Anh làm ngôn ngữ chung: cabin Anh-Việt, cabin Anh-Lào, cabin Anh-Campuchia.

Khi đại biểu nói tiếng Anh, cả 3 phiên dịch đồng thời dịch sang tiếng Việt, Lào, Campuchia cho đại biểu các nước này nghe. Kế đến, khi đại biểu Việt Nam phát biểu, phiên dịch ở cabin tiếng Việt sẽ dịch lời nói của diễn giả sang tiếng Anh. Lúc này, phiên dịch viên ở cabin Anh-Lào, Anh-Campuchia sẽ phải nghe tiếng Anh của phiên dịch từ cabin tiếng Việt và chuyển dịch sang tiếng Lào và Campuchia. Còn đại biểu Mỹ thì nghe trực tiếp tiếng Anh từ phiên dịch cabin Trung-Anh.

Đánh giá:

Quy trình dịch tiếp sức không quá phức tạp. Tuy nhiên, vì có nhiều phiên dịch viên cùng dịch các thứ tiếng nên dễ gây ra tình trạng “tam sao thất bản”. Cụ thể, các phiên dịch viên sẽ không hiểu ý nhau, dẫn đến việc sử dụng sai từ/ cụm từ thuộc một ngôn ngữ đích khác. Thông điệp sau quá trình dịch có thể không đúng với thông điệp gốc.

Yêu cầu cho phiên dịch viên khi Dịch tiếp sức?

Khả năng ứng biến nhanh nhẹn.
Bản chất dịch song song không cho người dịch có thời gian để suy nghĩ hay lựa chọn từ ngữ. Do vậy, thông dịch phải thành thạo ít nhất 2 ngôn ngữ ở trình độ cao. Ngoài ra còn phải biết sắp xếp và bố trí các từ/cụm từ phù hợp với tốc độ nhanh nhất.
Cần phải có sự tập trung cao độ để tránh nhầm lẫn.

Khi nào nên lựa chọn hình thức Dịch tiếp sức?

Phiên dịch thầm phù hợp với các buổi hội họp quốc tế có sự tham gia của nhiều quốc gia.

Hội nghị thượng đỉnh
Hội nghị cấp cao
Tọa đàm
Hội nghị diễn đàn kinh tế thế giới
Hội thảo chuyên đề
…

4. Dịch thầm:

Dịch thầm là gì?

Phiên Dịch thầm (whispered interpreting) là loại hình thông dịch tương tự dịch song song. Tuy nhiên, người dịch chỉ thực hiện dịch ngôn ngữ nguồn cho một nhóm ít người nghe và tiến hành dịch nhỏ, thì thầm vào tai người nghe.

Đánh giá

Loại hình dịch này có nhược điểm là nhiều người dịch thầm cùng thực hiện công việc dịch tại một thời điểm với nhiều loại ngôn ngữ khác nhau, dễ gây xao lãng. Ngoài ra, số lượng người nghe cũng hạn chế, chỉ có thể phiên dịch cho 1-3 người nghe để đạt hiệu quả tốt nhất. Tuy nhiên, loại hình thông dịch này lại giúp đảm bảo được tình riêng tư, bảo mật thông tin.

Yêu cầu cho phiên dịch viên khi Dịch thầm?

Trong quá trình dịch thầm, tại một thời điểm sẽ có nhiều người cùng dịch nhiều ngôn ngữ khác nhau. Do đó phiên dịch viên buộc phải tập trung cao độ, lắng nghe cẩn thận.
Có khả năng phát âm nhỏ nhưng rõ ràng, dễ nghe, nhẹ nhàng. Nhờ đó, khi dịch ở mức âm lượng thấp, người nghe vẫn có thể tiếp nhận thông tin dễ dàng.
Thành thạo ít nhất 2 ngôn ngữ ở trình độ cao. Biết sắp xếp và bố trí từ ngữ phù hợp với tốc độ nhanh nhất.

Khi nào nên lựa chọn hình thức Dịch thầm?

Dịch thầm phù hợp cho những buổi dịch cần đảm bảo tính bí mật hoặc quy mô ít người:

Buổi tố tụng
Đàm phán, ký kết hợp đồng
Tour thăm quan nhà máy
Các cuộc họp nội bộ
…

Ngoài các loại hình trên, thông dịch còn có thể được chia ra thành nhiều loại khác. Có thể phân loại dựa vào các bối cảnh và yêu cầu riêng của công việc như: dịch đàm phán thương mại, dịch qua điện thoại, phỏng vấn, dịch đi thực tế, v.v…

Tùy thuộc vào nhu cầu và mục đích mà khách hàng hãy lựa chọn đúng phiên dịch viên và hình thức thông dịch phù hợp để mở rộng cơ hội, chạm tay tới thành công một cách nhanh chóng hơn.

Với hơn 14 năm kinh nghiệm, Expertrans Global cam kết cung cấp tất cả các loại hình Phiên dịch kể trên với chất lượng tốt nhất và giá cả cạnh tranh nhờ đội ngũ phiên dịch viên giàu kinh nghiệm, kỹ năng chuyên nghiệp và khả năng ngoại ngữ vượt trội. Liên hệ ngay để được tư vấn chi tiết: